bilirubin total ne demek?

Bilirubin, vücutta hemoglobinin yıkımı sonucu oluşan bir atık üründür. Hemoglobin, alyuvarlarımızdaki oksijeni taşıyan proteindir. Eski veya hasarlı alyuvarlar parçalandığında, hemoglobin serbest kalır ve bilirubine dönüştürülür. Bilirubin, karaciğer tarafından işlenir ve safra yoluyla bağırsaklara atılır, sonrasında dışkıyla vücuttan atılır.

Total bilirubin, kandaki iki tip bilirubin türünün toplam miktarını ifade eder:

  • Doğrudan bilirubin (konjuge bilirubin): Karaciğerde işlenmiş ve suya çözünebilir hale getirilmiş bilirubindir. Safra yoluyla atılmaya hazırdır.
  • Dolaylı bilirubin (konjuge olmayan bilirubin): Karaciğerde henüz işlenmemiş, suya çözünmeyen bilirubindir.

Yüksek total bilirubin seviyeleri (hiperbilirubinemi), sarılık (ikter) olarak bilinen sarımsı bir cilt ve göz beyazına neden olabilir. Bunun nedeni, bilirubinin vücutta birikmesidir.

Yüksek total bilirubin seviyelerinin nedenleri çeşitlidir ve şunları içerir:

  • Karaciğer hastalıkları: Hepatit, siroz, karaciğer kanseri gibi karaciğer hastalıkları, karaciğerin bilirubini işleme yeteneğini etkiler.
  • Safra yolu tıkanıklığı: Safra taşları, tümörler veya diğer tıkanıklıklar safra akışını engelleyerek bilirubin birikimine yol açabilir.
  • Hemolitik anemi: Alyuvarların normalden daha hızlı yıkımına neden olan durumlar (örneğin, orak hücre anemisi, talasemi). Bu durum, kan dolaşımına daha fazla bilirubin salınmasına yol açar.
  • Gilbert sendromu, Crigler-Najjar sendromu, Dubin-Johnson sendromu gibi kalıtsal bilirubin metabolizma bozuklukları: Bu genetik bozukluklar, bilirubinin işlenmesinde ve atılmasında sorunlara neden olur.
  • Bebeklerde fizyolojik sarılık: Yeni doğan bebeklerde, karaciğerin bilirubini tamamen işleme yeteneğinin olgunlaşmamış olması nedeniyle geçici sarılık görülebilir. Bu genellikle zararsızdır ve kendiliğinden geçer.
  • Bazı ilaçlar: Bazı ilaçlar, karaciğerin bilirubin işleme yeteneğini etkileyebilir.
  • Sepsis (kan zehirlenmesi): Ciddi enfeksiyonlar.

Düşük total bilirubin seviyeleri ise genellikle klinik olarak önemli değildir ve nadiren belirti verir. Ancak, bazı durumlarda, özellikle diğer bulgularla birlikte, bir altta yatan sorunu gösterebilir.

Total bilirubin seviyelerinin belirlenmesi, kan testi ile yapılır. Sonuçların yorumlanması, doktorunuzun tıbbi öykünüzü, fizik muayenenizi ve diğer test sonuçlarınızı dikkate almasını gerektirir. Yüksek veya düşük total bilirubin seviyeleri, altta yatan bir sağlık sorununa işaret edebilir ve uygun tedavi gerektirir. Bu nedenle, kan testinde anormal bir total bilirubin sonucu alındığında, bir sağlık uzmanına danışmak önemlidir.